માસુમ ચૌધરી (અરવલ્લી સમાચાર)
19 એપ્રિલ, શુક્રવારના રોજ કામદા એકાદશી વ્રત રાખવામાં આવશે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ એકાદશીનું વ્રત કરવાથી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે, તેથી તેનું નામ કામદા રાખવામાં આવ્યું છે. પંડિતો કહે છે કે કામદા એકાદશીનું વ્રત કામના સાથે કરવામાં આવે છે. તે પૂર્ણ થાય છે અને પારિવારિક સમસ્યાઓ પણ સમાપ્ત થાય છે.
નારદ અને વિષ્ણુ પુરાણ મુજબ કામદા એકાદશીના વ્રતના પુણ્યથી પાપો દૂર થાય છે. આ એકાદશી પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ અપાવે છે. આ વ્રતની અસરથી મનોકામનાઓ પણ પૂર્ણ થાય છે. આ કારણથી તેને ફલદા એકાદશી પણ કહેવામાં આવે છે.
આ એકાદશીની કથા અને મહત્ત્વ સૌ પ્રથમ વશિષ્ઠ મુનિએ સૂર્યવંશના રાજા દિલીપને સંભળાવ્યું હતું. આ પછી દ્વાપર યુગમાં શ્રી કૃષ્ણએ અર્જુનને કામદા એકાદશી વિશે જણાવ્યું.
પૂજાની રીતઃ ભગવાનનો અભિષેક કરો, કમળ અથવા ગુલાબનું ફૂલ અર્પણ કરો
1. વ્રતના એક દિવસ પહેલાં ભગવાન વિષ્ણુનું એક વખત ભોજન કર્યા પછી ધ્યાન કરવામાં આવે છે.
2. એકાદશીના દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો અને સૂર્યોદય પહેલાં સ્નાન કરો.
3. ઉગતા સૂર્યને જળ અર્પણ કરો અને પછી પૂજા સ્થાન કે મંદિરમાં જઈને વ્રતની પ્રતિજ્ઞા લો.
4. વ્રતનો સંકલ્પ લીધા પછી તુલસી અને પીપળના ઝાડને જળ અર્પણ કરો અને દીવો પ્રગટાવો.
5. ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો. ભગવાનને શુદ્ધ જળ અને પંચામૃતથી અભિષેક કરો.
6. મૌલી, યજ્ઞોપવિત, ચંદન, અક્ષત, અબીર, ગુલાલ, હળદર, ફૂલ અને તુલસીના પાન અર્પણ કરો.
7. કમળ, ગુલાબ, પારિજાત અથવા વૈજયંતી ફૂલોથી પૂજા કરો
8. ભગવાનને ધૂપ અને દીવો અર્પણ કરો અને કથા સાંભળો.
9. મીઠાઈ અને ફળ અર્પણ કરો અને ભગવાનની આરતી કરો.
વ્રતની તૈયારી એક દિવસ પહેલાં એટલે કે દશમીથી જ શરૂ થાય છે
કામદા એકાદશી વ્રતના એક દિવસ પહેલા એટલે કે દશમીની બપોરે જવ, ઘઉં અને મૂંગ વગેરેનું ભોજન કરીને ભગવાનની પૂજા કરવામાં આવે છે. બીજા દિવસે એટલે કે એકાદશીના દિવસે સવારે વહેલા ઊઠીને સ્નાન કરીને ઉપવાસ અને દાન કરવાનો સંકલ્પ લેવામાં આવે છે.
પૂજા કર્યા બાદ કથા સાંભળ્યા બાદ ભક્તિ પ્રમાણે દાન કરવામાં આવે છે. આ વ્રત દરમિયાન મીઠાનું સેવન કરવામાં આવતું નથી. સાત્વિક નિત્યક્રમની સાથે નિયમોનું પાલન કરીને વ્રત પૂર્ણ થાય છે. આ પછી રાત્રે ભજન અને કીર્તન સાથે જાગરણ થાય છે.
