માસુમ ચૌધરી (અરવલ્લી સમાચાર)
યમનના ઈરાન તરફી હુતી બળવાખોરો રેડ-સી અને હિંદ મહાસાગરમાં અમેરિકી જહાજોને નિશાન બનાવી રહ્યા છે. હુતી બળવાખોર પ્રવક્તા યાહ્યા સરીએ શનિવારે (જૂન 1) જણાવ્યું હતું કે અમેરિકન એરક્રાફ્ટ કેરિયર, એક યુદ્ધ જહાજ અને સબમરીન સહિત ત્રણ જહાજોને નિશાન બનાવીને છ ઓપરેશન કરવામાં આવ્યા હતા.
ન્યૂઝ એજન્સી રોયટર્સ અનુસાર, યાહ્યાએ વધુમાં કહ્યું કે હુતી વિદ્રોહીઓએ રેડ-સીના ઉત્તરમાં અમેરિકન એરક્રાફ્ટ કેરિયર આઈઝનહોવર પર મિસાઈલ અને ડ્રોન વડે હુમલો કર્યો. તેમણે કહ્યું કે છેલ્લા 24 કલાકમાં બે વાર એરક્રાફ્ટ પર હુમલો કરવામાં આવ્યો.
આ સિવાય રેડ-સીમાં એક યુદ્ધ જહાજ અને ABLIANI જહાજને નિશાન બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ ઉપરાંત રેડ-સી અને અરબી સમુદ્રમાં પણ MAINA જહાજને બે વખત નિશાન બનાવવામાં આવ્યું હતું. અબલિયાની જહાજ એક ઓઈલ ટેન્કર છે અને મૈના જહાજમાં મુસાફરોની સાથે માલસામાન એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં મોકલવામાં આવે છે.
હિંદ મહાસાગરમાં જહાજોને પણ નિશાન બનાવવામાં આવી રહ્યા છે
હુતી બળવાખોરો જહાજોને નિશાન બનાવીને યુદ્ધ સમાપ્ત કરવા માટે ઇઝરાયલ પર સતત દબાણ કરી રહ્યા છે. હુતી વિદ્રોહીના પ્રવક્તા યાહ્યા સરીએ જણાવ્યું હતું કે હિંદ મહાસાગરમાં અલોરાઈક જહાજને પણ નિશાન બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ ઉપરાંત રેડ-સીમાં અલ-મંડબ સ્ટ્રેટ અને એડનની ખાડી પર પણ મિસાઈલ અને ડ્રોનથી હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો.
આ બધા હુમલાથી બચવા માટે નવેમ્બર મહિનાથી દુનિયાભરના કોમર્શિયલ જહાજો રેડ-સીને બદલે આફ્રિકામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે.
હુતી બળવાખોરો ઈઝરાયલને નિશાન બનાવવા માગે છે
પાછલા મહિનામાં, હુતી બળવાખોરોએ રેડ-સીમાં અને તેની આસપાસ 100 થી વધુ હુમલાઓ કર્યા છે. ફેબ્રુઆરીમાં, હુતી બળવાખોરોએ રેડ-સીમાં કાર્ગો જહાજ ગેલેક્સી લીડરને હાઇજેક કર્યું હતું. આ જહાજ તુર્કીથી ભારત આવી રહ્યું હતું. હુતી બળવાખોરોએ તેને ઇઝરાયલનું જહાજ સમજીને તેને હાઇજેક કરી લીધું હતું.
ઘટના પહેલા હુતી જૂથે ઈઝરાયલના જહાજો પર હુમલાની ચેતવણી આપી હતી. હુતી બળવાખોરોના પ્રવક્તાએ કહ્યું હતું કે ઇઝરાયલ વતી જતા તમામ જહાજોને નિશાન બનાવવામાં આવશે.
હુતી બળવાખોરો કોણ છે?
- યમનમાં 2014માં ગૃહયુદ્ધ શરૂ થયું હતું. તેનું મૂળ શિયા-સુન્ની વિવાદ છે. કાર્નેગી મિડલ ઇસ્ટ સેન્ટરના અહેવાલ મુજબ, 2011માં આરબ વસંતની શરૂઆતથી બંને સમુદાયો વચ્ચે ઝઘડો છે, જે ગૃહયુદ્ધમાં પરિણમ્યો હતો. 2014માં શિયા બળવાખોરોએ સુન્ની સરકાર સામે મોરચો ખોલ્યો હતો.
- આ સરકારનું નેતૃત્વ રાષ્ટ્રપતિ અબ્દરાબ્બુ મન્સૂર હાદીએ કર્યું હતું. હાદીએ ફેબ્રુઆરી 2012માં પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અલી અબ્દુલ્લા સાલેહ પાસેથી સત્તા આંચકી લીધી હતી, જેઓ આરબ સ્પ્રિંગ પછી લાંબા સમય સુધી સત્તામાં હતા. હાદી પરિવર્તન વચ્ચે દેશમાં સ્થિરતા લાવવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યો હતો. તે જ સમયે, સૈન્યનું વિભાજન થયું અને અલગતાવાદી હુથીઓ દક્ષિણમાં એકત્ર થયા.
- આરબ દેશોમાં વર્ચસ્વની હોડમાં ઈરાન અને સાઉદી અરેબિયા પણ આ ગૃહયુદ્ધમાં કૂદી પડ્યા. એક તરફ હુતી બળવાખોરોને શિયા પ્રભુત્વ ધરાવતા દેશ ઈરાનનું સમર્થન મળ્યું છે. તો સુન્ની બહુમતી દેશ સાઉદી અરેબિયાની સરકાર.
- થોડા સમયની અંદર, હુતી તરીકે ઓળખાતા બળવાખોરોએ દેશના મોટા ભાગ પર કબજો કરી લીધો. 2015માં સ્થિતિ એવી બની ગઈ હતી કે બળવાખોરોએ આખી સરકારને દેશનિકાલ કરવાની ફરજ પાડી હતી.
