માસુમ ચૌધરી (અરવલ્લી સમાચાર)
હમાસ સામેના યુદ્ધ વચ્ચે ભારતે ઇઝરાયલને હથિયારોની નિકાસ કરી છે. કતારના મીડિયા અલજઝીરાએ પોતાના રિપોર્ટમાં આ દાવો કર્યો છે. આ મુજબ ભારતે ઇઝરાયલને 20 ટન રોકેટ એન્જિન, 12.5 ટન વિસ્ફોટક ચાર્જ્ડ રોકેટ, 1500 કિલો વિસ્ફોટક સામગ્રી અને 740 કિલો દારૂગોળો સપ્લાય કર્યો છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, 15 મેના રોજ બોરકામ નામનું એક માલવાહક જહાજ સ્પેનના દરિયાકાંઠે પહોંચ્યું હતું. અહીં કેટલાક પ્રદર્શનકારીઓએ પેલેસ્ટિનિયન જહાજને લહેરાવ્યું અને અધિકારીઓને જહાજની તપાસ કરવાની માંગ કરી.
EUના ડાબેરી સભ્યોએ સ્પેનિશ રાષ્ટ્રપતિ પેદ્રો સાંચેઝને અપીલ કરી કે જહાજને સ્પેનના દરિયાકાંઠે રોકાવાની મંજૂરી આપવામાં આવે. જો કે, સ્પેન કોઈ નિર્ણય લે તે પહેલાં બોરકમ જહાજ ત્યાંથી સ્લોવેનિયાના કોપર કિનારે રવાના થઈ ગયું.
ચેન્નાઈથી જહાજ ઇઝરાયલના અશદોદ બંદરે પહોંચ્યું
આ અંગે સ્પેનની ડાબેરી સમર પાર્ટીએ કહ્યું કે જહાજનું રવાના થવું એ વાતનો પુરાવો છે કે તે ઇઝરાયલ માટે હથિયારોથી ભરેલું હતું. હવે અલજઝીરાએ આ દાવાઓને સમર્થન આપ્યું છે. રિપોર્ટ અનુસાર, આ જહાજ 2 એપ્રિલે ચેન્નાઈના દરિયાકાંઠેથી રવાના થયું હતું, જે ઇઝરાયલના અશદોદ પોર્ટ જઈ રહ્યું હતું.
આ કિનારો ગાઝા પટ્ટીથી લગભગ 30 કિમીના અંતરે આવેલું છે. મરીન ટ્રેકિંગ વેબસાઈટને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું હતું કે જહાજ ઇઝરાયલ પહોંચવા માટે લાલ સમુદ્રનો માર્ગ અપનાવ્યો ન હતો કારણ કે હુથી બળવાખોરો ત્યાં હુમલા કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
અધિકારીઓએ ઇઝરાયલનો ઉલ્લેખ ન કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો
રિપોર્ટ અનુસાર, જહાજ પર હાજર ક્રૂ મેમ્બર્સ સિવાય, નિકાસ સાથે સંકળાયેલા તમામ કર્મચારીઓ અને અધિકારીઓને કડક આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો કે કોઈ પણ સંજોગોમાં ત્યાંની સૌથી મોટી હથિયાર બનાવતી કંપની ઈઝરાયેલ અથવા IMI સિસ્ટમ્સનો ઉલ્લેખ ન કરો.
આ પછી 21 મેના રોજ પણ ભારતીય કાર્ગો જહાજને સ્પેનના કાર્ટેજીના બંદર પર રોકવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી. સ્પેનિશ અખબાર અલ પાઈસના જણાવ્યા અનુસાર, મેરિયન ડેનિકા નામનું જહાજ 27 ટન વિસ્ફોટક સામગ્રી લઈને ઈઝરાયેલના હાઈફા પોર્ટ માટે રવાના થયું હતું.
નુસીરત કેમ્પ પર હુમલામાં ભારતીય બનાવટની મિસાઈલનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો
સ્પેનના વિદેશ મંત્રી જોસ મેન્યુઅલ અલ્બારેઝે એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં પુષ્ટિ કરી હતી કે ભારતથી આવી રહેલા જહાજને રોકવાની મંજૂરી આપવામાં આવી નથી કારણ કે તે ઇઝરાયલ માટે સૈન્ય સામગ્રી લઈ જઈ રહ્યું હતું. 6 જૂનના રોજ, ગાઝાના નુસીરત કેમ્પ પર પેલેસ્ટિનિયન મીડિયા કુડ્સ ન્યૂઝ નેટવર્કે ઇઝરાયેલના બોમ્બમારા વચ્ચે એક વિડિયો બહાર પાડ્યો હતો.
જેમાં ઈઝરાયેલ દ્વારા છોડવામાં આવેલી મિસાઈલનો એક ભાગ દેખાઈ રહ્યો હતો. આ ભાગ પર ‘મેડ ઇન ઇન્ડિયા’નું લેબલ હતું. કુદસ ન્યૂઝે દાવો કર્યો હતો કે ઈઝરાયેલે ભારત પાસેથી મળેલા હથિયારોનો ઉપયોગ કરીને ગાઝા પર હુમલો કર્યો હતો.
સ્વીડિશ થિંક ટેન્ક SIPRI અનુસાર, ભારતીય કંપની પ્રીમિયર એક્સપ્લોઝિવ લિમિટેડ રોકેટ મોટર પાર્ટ્સ બનાવે છે. તેનો ઉપયોગ MRSAM અને LRSAM મિસાઇલોમાં થાય છે. કંપનીના એક્ઝિક્યુટિવ ડાયરેક્ટર ટી ચૌધરીએ 31 મેના રોજ કોન્ફરન્સ કોલ દ્વારા કબૂલ્યું હતું કે હમાસ સાથેના યુદ્ધ દરમિયાન ઇઝરાયલને શસ્ત્રોની સપ્લાય કરવામાં આવી હતી.
ઇઝરાયલ હથિયારોની ખરીદીમાં ભારત ટોચ પર છે
ભારત અને ઇઝરાયલ વચ્ચે ઘણા જૂના સંરક્ષણ સંબંધો છે. પાકિસ્તાન અને ચીન સાથેના યુદ્ધમાં ઇઝરાયલે ભારતને મદદ કરી હતી. આ એ સમય હતો જ્યારે ભારતને શસ્ત્રોની સખત જરૂર હતી. મીડિયા હાઉસ હારેટ્ઝના રિપોર્ટ અનુસાર, ઇઝરાયલી હથિયારો ખરીદનારા દેશોમાં ભારત ટોચ પર છે. 2019-2023 વચ્ચે ઇઝરાયલની કુલ સંરક્ષણ નિકાસમાં ભારતનો હિસ્સો 37% હતો.
યુદ્ધ દરમિયાન ભારતે ઇઝરાયલને હથિયાર આપવામાં પણ મદદ કરી હતી. ‘ધ વાયર’ના એક અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે અદાણી ડિફેન્સ અને એરોસ્પેસ અને ઇઝરાયલની એલ્બિટ સિસ્ટમ્સ વચ્ચે ડીલ થઈ છે.
આ અંતર્ગત ભારતમાં 20થી વધુ હર્મીસ 900 UAV/ડ્રોનનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે અને ઈઝરાયેલ મોકલવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય યુદ્ધ વિમાનોના ઘણા ભાગો પણ ઇઝરાયલને આપવામાં આવ્યા છે. સરકારની માલિકીની મ્યુનિશન્સ ઈન્ડિયા લિમિટેડે જાન્યુઆરી 2024માં ઇઝરાયલમાં યુદ્ધસામગ્રીની નિકાસ કરી છે.
ભારતે કોલ્ડ વોર બાદ તેની શસ્ત્રો ખરીદવાની વ્યૂહરચના બદલી
આઝાદી પછી, રશિયા ભારતનું સૌથી મોટું શસ્ત્ર સપ્લાયર બન્યું. જો કે, નેવુંના દાયકામાં શીત યુદ્ધના અંત સાથે, ભારતે તેના શસ્ત્રોની ખરીદીમાં વિવિધતા લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો.
રશિયા બાદ હવે અમેરિકા, બ્રિટન અને ફ્રાન્સ જેવા દેશો પણ ભારતના મહત્વપૂર્ણ સંરક્ષણ ભાગીદાર બની ગયા છે. મોદી સરકાર બન્યા બાદ ઇઝરાયલ અને ભારત વચ્ચે સંરક્ષણ સંબંધો નોંધપાત્ર રીતે મજબૂત થયા છે.
